Tiger King

Nie minęło kilka dni od premiery na Netflix a „Tiger King” stał się serialem o niewiarygodnej popularności. Trudno się temu dziwić, bo opowieść o hodowcy tygrysów z Wynnewood, Oklahoma przekracza granice zarezerwowane dotąd dla filmów sensacyjnych kategorii B. I zwyczajnie nie mieści się w głowie.

Nowy serial dokumentalny Netflixa buduje  historię Joe Exotica według najlepszego hitchocowskiego stylu. Joseph Schreibvogel alias Joe Exotic nie odbiega poziomiem szaleństwa od kolegów po fachu. A jest w czym wybierać: nawiedzeni działacze eko i tytułujący się bogami guru są na porządku dziennym. Najwyraźniej pokusa posiadania własnego Z.O.O. działa szczególnie intensywnie na wszelkiej maści oryginałów.

Pozorna sielanka w parku G.W. Zoo z jej egzotycznym, ale w gruncie rzeczy pociesznym właścicielem gejem kończy się szybciej niż można się spodziewać. Historia nabiera tempa kolejki górskiej, z gwałtownymi zwrotami, jakich nie powstydziliby się bracia Cohen.

„OMG!” lub „Holly Shit!” to chyba najczęściej powtarzana fraza podczas oglądania historii hodowców tygrysów, homo bigamisty i niedoszłego prezydenta USA.

„Tiger King” powtarza rozpoznawalny już, „netflixowy” sposób narracji, ale jest to zdecydowanie najbardziej popieprzony dokument jaki Netflix dotychczas wyprodukował.

„cuz I saw Tiger, now I understand

I saw Tiger, and Tiger saw man” 🙂 

 

 

American Factory

Ohio, jedno z miast w osławionym „pasie rdzy” Ameryki. Obszar, który z prężnego ośrodka przemysłowego kwitnącej Ameryki zamienił się w dogorywające ruiny bez perspektyw na przyszłość.

W opuszczonej przez General Motors fabryce gigancie powstaje nowy zakład przemysłowy i miejsce pracy dla dwóch tysięcy amerykańskich robotników. Za wskrzeszeniem fabryki szyb samochodowych stoi chiński milioner.

Rosnące nadzieje amerykańskiej klasy robotniczej szybko gasną w zderzeniu z mentalnością pracodawców ze Wschodu.

„American Factory” pokazuje mentalne różnice pomiędzy Wschodem i Zachodem. To także opowieść, którą wciąż sączą Amerykanie – o dawnej świetności ich kraju i upadku spowodowanym globalizacją.

 

Senna

Ayrton Senna, trzykrotny Mistrz Świata wyścigów F1. Podobnie jak każde z nazwisk „klubu 27” na zawsze zapisał się w historii świata dzięki niebanalnej karierze zakończonej przedwczesną, dramatyczną śmiercią.

Asif Kapadia nie bez przyczyny wybrał Sennę na bohatera swojego dokumentu. Dla przypomnienia – to kolejny obok „Amy” i „Diego” film w całości poświęcony jednej, legendarnej osobie.

Przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych w sportach motorowych należy do Formuły 1. Wszystko za sprawą budzącego duże emocje pojedynku gigantów. Młody brazylijski kierowca, który z dumą epatuje swoją religijnością odbiera kolejne laury jednemu z najbardziej utalentowanych kierowców F1. Pojedynek Senna – Prost to pasmo wydzieranych sobie tytułów mistrza, pyskówek na konferencjach prasowych i mrożących krew w żyłach przepychanek w bolidach pędzących w zawrotnych prędkościach. Wyścig o miano najlepszego kierowcy wszechczasów kończy się niespodziewanie na niezbyt wymagającym, długim zakręcie „Tamburello” toru Imola kiedy z nieznanych przyczyn bolid Ayrtona z impetem uderza w betonową ścianę.

Asif Kapadia sugestywnie portretuje niesamowitego sportowca i nietuzinkowego człowieka.

 

Diego

Jedna z największych legend futbolu i absolutny numer jeden na liście najbardziej kontrowersyjnych sportowców. Diego Armando Maradona. Wśród sportowych showmanów i skandalistów dorównuje mu jedynie Denis Rodman.

Genialny piłkarz od juniora realizujący swój wielki argentyński sen jest idolem całego świata. Młody, świetnie zapowiadający się sportowiec nie stroni jednak od kontrowersyjnych zachowań i wypowiedzi. Uznany za nieznośnego gwiazdora, coraz częściej postrzegany jest w negatywnych barwach.

U szczytu kariery nie może znaleźć sobie miejsca w najlepszych klubach Europy, choć w każdym z nich byłby witany z otwartymi ramionami. Nieoczekiwanie decyduje się na karierę w Napoli – podupadającym zespole włoskiej Serie A. Co skłania go do takiej decyzji? Czy za wszystkim stoi neapolitańska Camorra?

„Diego” to udana biografia. Asif Kapadia prezentuje wznoszący lot gwiazdora, największe sportowe triumfy i kult piłkarza na ulicach Neapolu. Kult, który przeradza się w nienawiść tłumu i doprowadza do moralnego upadku boskiego Maradony.

Biografia Diego jest jak opowieść o Dr Jekyllu i Mr. Hyde. Film Asifa Kapadii nie ocenia żadnego z wcieleń Maradony, pozostawiając to widzowi.

 

 

 

 

Pavarotti

Tej twarzy nie sposób nie znać, nawet jeśli z arii zna się tylko zakurzone grzmoty Moniuszki.

Luciano Pavarotti – niezrównany głos znany z „wysokiego C” rzadko dostępnego tenorom, gigant sceny, niezrównany showman.

W filmie Rona Howarda dostrzec można przede wszystkim wyjątkową charyzmę i wielką radość życia. Tej ostatniej mogą zazdrościć mu najwięksi tego świata.

Choć z założenia hagiograficzna – żeby nie rzec filmowana z kolan biografia Rona Howarda wciąga z uwagi na samego Pavarottiego. Niezmiennie i niezależnie od formy w jakiej ukazuje się publiczności, Maestro zaraża optymizmem a kamera go kocha.

 

Ted Bundy Tapes

Rozpędzona lokomotywa Netflixa wypluwa z siebie kolejne dzieła z cyklu „Netflix original documentary”. Na fali fascynacji seryjnymi zabójcami, a także w przededniu filmu fabularnego: Ladies and Gentlemen! The Ted Bundy Tapes”!

Typowa w manieryzmie Netflixa produkcja opiera się na zapisach audio z rozmów, jakie dziennikarz Stephen Michaud nagrał z Tedem Bundy’m w trakcie rozmów w celi śmierci.

W czterech odcinkach dokumentu historia morderstw Bundy’ego okraszona jest jego własnym komentarzem –  z początku ograniczającym się do mętnych opowieści o dzieciństwie i własnym ego a z czasem coraz ciekawszymi wywodami o naturze predatora.

Przełom? Niezupełnie. Ted Bundy do końca pozostał kameleonem pokazującym tylko taką część siebie, jaką uznał za przydatną w danej chwili.

 

 

Wyspa głodnych duchów

Na odległej Wyspie Bożego Narodzenia milionowa rzesza krabów rusza w podróż do morza. Nieliczni mieszkańcy z zaangażowaniem chronią skorupiaki przed ruchem ulicznym i przeszkodami na drodze, umożliwiając im dotrarcie do plaż. Mniejszą empatią cieszą się uchodźcy, których rząd Australii umieścił na wyspie w odizolowanym ośrodku. Skazani na zapomnienie latami tkwią w tym miejscu, z wolna tracąc nadzieję na lepsze życie.

Dokument epatujący ciszą, w którym słowa ludzi krzyczą. Tymczasem kraby spokojnie idą dalej.

 

Leaving Neverland

Dwuodcinkowy  dokument  produkcji  HBO  dotknął  śliskiego tematu, godząc w jedną z największych ikon popkultury.

Michael Jackson za życia kilkukrotnie stawał przed sądem z podejrzeniami o czyny lubieżne. Za każdym razem udawało mu się wywinąć. Oddalając od siebie infamię gwiazdor jednocześnie wciąż pozował na największego przyjaciela dzieci.

Tajemnicza i dramatyczna śmierć w 2009 zamknęła temat na kolejną dekadę.

Ciszę przerwały wyznania dwóch byłych pupilków. Wade Robinson i James Safechuck złożyli szokująco zbieżne zeznania. W obu przypadkach czas nie tylko nie uleczył ran, ale wpędził ofiary Michaela w psychiczną otchłań bez dna. Stając murem za swoim guru i przyjacielem obaj przez lata zaprzeczali prawdzie. Ich spowiedź w 2019 roku szokuje. Jeszcze jeden ideał roztrzaskał się o bruk. Tym razem zasłużenie.

Tylko muzyki szkoda. Nie da się jej słuchać tak niewinnie, jak w latach 90-ych.

 

 

 

Whitney (2018)

Drugi w przeciągu ostatniego roku film dokumentujący karierę genialnej Whitney Houston. Od pierwszych kroków w chórze do nabierającej postępu spirali uzależnienia i upadku.

„Języczkiem uwagi” dokumentu miały być nigdy wcześniej nie nagrane, szczere do bólu wyznania najbliższej rodziny. W filmie faktycznie pojawiają się dwaj sponiewierani narkotykami i gorzałą bracia oraz matka piosenkarki. W filmie konsekwentnie nie pojawiła się najbliższa przyjaciółka i wieloletnia managerka piosenkarki. Na szczerość nie zdobył się Bobby Brown – mąż i kompan w narkotykowych lotach.

W gruncie rzeczy „Whitney” z roku 2018 nie przedstawia nowości. O rok wcześniejszy „Whitney: Can I Be Me” (2017) odkrył wszystkie karty.

 

The Cleaners (doc)

Z dala od spektakularnych biur Doliny Krzemowej i złotoustych mózgów wirtualnego świata dzieją się rzeczy, o których nie wie szeregowy entuzjasta serwisów społecznościowych.

Każda z wielkich firm dba o bezpieczeństwo. Pod tym eufemizmem kryje się nie tylko dbałość o portfele, ale i wojna o dusze. Facebook, Twitter i inni cyber giganci zatrudniają zastępy moderatorów, których zadaniem jest przeglądanie tysięcy zdjęć i nagrań video. W zależności od kontekstu materiały są przepuszczane lub kasowane. Normą „Czyściciela” jest przejrzenie 25 tysięcy zdjęć w ciągu dnia. Inną normą jest dopuszczalna liczba pomyłek – trzy. Miesięcznie.

Problem zaczyna się od kontekstu. Facebook zatrudnia tanich podwykonawców. Łańcuszek pośredników sięga po tanią siłę roboczą w miejsca tak odległe jak Manila. Mieszkańcy Filipin na co dzień mieszkający w substytutach mieszkań i domów wyspecjalizowali się w akordowym filtrowaniu treści. Są specjalistami od moralności, nagości, polityki i terroryzmu. W ciągu kilku sekund podnoszą kciuk w górę lub opuszczają go do dołu. Często bez niezbędnej wiedzy o prawdziwym kontekście obrazu.

Ale kulturowe niedopasowanie to zaledwie początek góry lodowej problemu ingerencji w treści. Sami czyściciele to potencjalni pacjenci gabinetów psychiatrycznych. Gdzieś w Dolinie Krzemowej ukrywają się natomiast ich zleceniodawcy, którzy z niewinnych informatyków już dawno przerodzili się w monstra maniupulujące rzeczywistością. Wystarczy trochę kodu w portalu, żeby wywołać państwowy kryzys czy podsycenie nienawiści rasowej.

„The Cleaners” obrazuje jak złożone stają się problemy sieci i jakie potwory obudziliśmy przywiązując się do smartfonów i serwisów społecznościowych. To ważny głos krytyczny we współczesnym świecie – szkoda, że przejdzie bez większego echa, zaistniawszy tylko na niszowym festiwalu.