Miłość to zabawa

Wczesne lata osiemdziesiąte. Plac Pigalle jest siedliskiem rozpusty przez wielkie R. Dwóch gliniarzy dostaje zadanie specjalne – pod przykrywką mają rozpracować nielegalny pornobiznes od środka. Frank i Serge przejmują podupadły klub ze striptizem. Jako nuworysze w różowym biznesie coraz bardziej wciągają się w niecodzienne obowiązki. Wśród nich jest produkcja krótkich metraży dla dorosłych.

Reklamowany jako komedia „Miłość to zabawa” z pewnością nie dorówna heheszkom „Żandarma z St. Tropez”, bo też żadna z niego komedia. Dzieło Cederica Angera trudno zaszufladkować, choć z pewnością ma w sobie europejską wrażliwość.

Francuska produkcja ma swój rytm i wdzięk, ale w trakcie seansu nie sposób odgonić porównań do świetnego „Boogie Nights”. Amerykański film z 1997 roku pulsował szaleństwem kwitnącego pornobiznesu karmiąc widza opowieścią o legendarnym Dirku Digglerze. Francuski „L’Amour est une Fete” rozmywa się pomiędzy szerokim kadrem europejskiej rewolucji seksualnej i opowieścią o gliniarzach marzących o nowym życiu.

 

 

Biała gorączka – James Ellroy

Zabiję ich, kurwa, i to za darmo”. Zadzwonił Mickey Cohen. Jack powiedział, że mam wobec Firmy dług – kilka przysług i zostanie wyrównany. Jak się do mnie odezwie, dostanę zapłatę – czysty interes. Byłem załatwiony. Jack dzwonił: 2 czerwca 1953: stuknąłem producenta prochów w Vegas. 26 marca 1955: zabiłem dwóch czarnuchów, którzy zgwałcili żonę jednego z mafiosów. Wrzesień 1957, pogłoski: Jack D. ciężko chory na serce. Zadzwoniłem do niego. Jack D. powiedział: „Wpadnij do mnie”

Czwarta powieść z ellroy’owskiego cyklu „L.A. Quartet”. „White Jazz” z 1992 roku wieńczy dzieło w mistrzowskim stylu. Gęsta atmosfera policyjnego bezprawia lat pięćdziesiątych sięga zenitu. Proza Ellroya nie była jeszcze tak oszczędna w słowach. I tak brutalna.

David D. Klein, dowódca wydziału ds. przestępstw obyczajowych i hazardu Wydziału Policji Los Angeles. Ma za sobą karierę łamistrajka, bojówkarza i bezwzględnego egzekutora od brudnej roboty. Wykształcony prawnik jest przy okazji posiadaczem slumsów, w których czynsz ściąga nie zawsze tylko przy użyciu słowa. Dave nie stroni od zleceń mafii. Jest cenionym cynglem – bez emocji i współczucia wykonuje zlecenia każdego, kto dobrze zapłaci.

Zabójstwa, pobicia, przekupstwa, zapłaty, łapówki, szantaże. Wymuszenia czynszu, tortury, fucha łamistrajka. Kłamstwa, zastraszanie, złamane śluby, nie dotrzymane przysięgi, nie dopełnione obowiązki. Złodziejstwo, dwulicowość, chciwość, kłamstwa, zabójstwa, pobicia, przekupstwa, zapłaty, Meg…

Dave Klein nazywany „Egzekutorem” a czasem po prostu „Szkopem” nie ma złudzeń co do własnej osoby. Wplątany w środek rozpędzającej się spirali bezprawia i krzyżujących brudnych interesów zaczyna pękać. Krążące wokół rekiny. Dudley Smith, Edmund Exley, Meyer „Mickey” Cohen, Howard Huges. Plus prokuratorzy ostrzący sobie zęby na wysokie stołki i lokalni politycy zbijający fortunę udawaną troskę o obywateli. Nie ma odwrotu. Nie ma szansy na ratunek.

„White Jazz” czyta się na jednym wdechu. Proza Ellroya zmusza czytelnika do szaleńczej pogoni za uciekającymi wątkami i chaosem szczątkowych informacji. A przy tym szalenie sugestywna i przenosząca w lata 50-te niczym wehikuł czasu.

Oczy przywykły do ciemności – dostrzegłem butelkę burbona i kieliszek. Klapnąłem na krzesło, patrzyłem i słuchałem. Solówka na saksofonie – pohukiwanie / pobekiwanie / zawodzenie – nalałem sobie burbona, łyknąłem. Mocne – pomyślałem o Meg – pijący rodzice skutecznie zniechęcili nas do alkoholu. Błysk zapałki: pod sceną Tommy Kafesjian. Trzy głębsze, jeden po drugim – mój oddech dostosował się do muzyki.

 

 

 

 

The Wire – season 01

Miejska policja w Baltimore zmaga się z plagą ulicznych gangów. Uniewinnienie oskarżonego o zabójstwo D’Angelo jest kroplą przepełniającą szklankę. Detektyw James „Jimmy” McNulty idąc za tropem czarnoskórego gangstera szybko trafia na ślad świetnie zorganizowanego gangu handlującego narkotykami. Prosperująca siatka dealerów perfekcyjnie maskuje swoje działania.

Wydział policji w Baltimore skupiony na wewnętrznych układach z politykami i walką o stołki początkowo nie bierze doniesień „Jimmiego” poważnie. Determinacja detektywa doprowadza jednak do utworzenia specjalnej jednostki, która zajmie się rozpracowaniem szajki.

„The Wire” pojawił się na ekranach w 2002 roku. Serial zdobył uznanie publiczności i krytyków. Oglądając go kilkanaście lat później trudno odmówić produkcji perfekcyjnego autentyzmu. Równie dobra jest gra każdego z wiodących aktorów. Doskonałe są nie tylko role McNulty’ego i kompanów. Na wyróżnienie zasługuje Michael Kenneth Williams w roli Omara i Andre Royo w roli ćpuna Bubblesa.

 

Spowiedź psa. Brutalna prawda o polskiej policji – Dariusz Loranty

Dariusz Loranty to rozpoznawalny funkcjonariusz polskiej policji, postać pojawiająca się w tabloidach z komentarzami na tematy „okołopolicyjne”. W swojej karierze sięgającej czasów peerelu miał okazję doświadczyć metod działań struktur, w których cichą większość stanowili byli funkcjonariusze M.O. Zmieniające się realia społeczne i polityczne  miały ogromny wpływ na służby mundurowe. „Spowiedź” Lorantego ma w sobie więcej obserwacji na temat tychże zmian, niż samych sensacji w stylu opowieści Borewicza.

Układy, układziki, strefy wpływów i ludzkie emocje warunkujące pracę „firmy”, której nadrzędną misją jest interes społeczny są kwintesencją tego, o czym pisze pan pies.

Oczywiście główną kanwą „brutalnej prawdy” pozostaje życiorys Lorantego, w którym nie brakuje opowieści o kolejnych akcjach. Autor przeszedł przez kilka wydziałów i z każdego rzuca garść mniej lub bardziej pikantnych szczegółów – od pierwszego przesłuchania ofiary gwałtu po negocjacje z samobójcami i konszachtami z bandyterką.

Tytułowana „brutalną prawdą” książka w gruncie rzeczy nie jest niczym więcej, niż rozwinięciem wcześniejszych „spowiedzi” byłych policjantów. Jednego nie można panu psu zarzucić – autentyczności, która przebija filmy Vegi.

 

Bright

Myślą, myślą, aż wymyślą. Cop movies najwyraźniej znudziło nieco amerykańską publikę, więc twórcy „Bright” poszli w kierunku zgoła niespodziewanym.

Los Angeles, alternatywna rzeczywistość, w której kilka raz rodem z gier komputerowych wciąż wchodzi sobie w drogę. Na szczycie piramidy – jak zwykle zresztą – stoją Elfy. Piękne i eteryczne, w strojach Gucci i wypucowanych Lexusach. Ludzie żyją w domkach klasy średniej, użerając się ze szkodnikami (wróżki zębuszki i takie tam). Na dnie tej społecznej struktury, zorganizowani w gangi bytują Orki. Trudno nie utożsamiać ich z murzynami w gettach wielkich aglomeracji. Nawet stroje mają takie same.

Nad całym tym syfem czuwa jak zawsze dzielna LAPD. Jeden z ludzi ma pecha. Scott Ward (Will Smith) jeździ z odmieńcem w jednym patrolu. Jego kumpel Nick to ambitny Ork mieszaniec.

Kolesie wpadają na trop planetarnej intrygi związanej z modą na zaczarowane różdżki.

Komu powyższy opis nie rozwalił łba, będzie się doskonale bawić na seansie. Wszak to Will Smith, naczelny pudel filmu sensacyjnego.

 

Wielkie Nic – James Ellroy

Druga powieść Jamesa Ellroya z cyklu „L.A. Quartet” – po „Czarnej Dalii”, a poprzedzająca wielki „L.A. Confidential”.

Przełom roku 1949 i 1950 roku. Danny Upshaw zajmuje się serią morderstw o podłożu homoseksualnym. Inny gliniarz – Mal Considine – rozpracowuje komunistyczne związki zawodowe pracowników przemysłu filmowego. W sfingowanym śledztwie opartym na policyjnej prowokacji pomaga mu Buzz Meeks. Ekspolicjant Buzz jest typem do wynajęcia w sprawach wymagających silnej ręki. Pracuje dla multimilionera Howarda Hudgesa i mafioza Mickey Cohena.

Wszyscy trzej na swój sposób nurzają się w kalifornijskim brudzie, niezależnie czy służą skorumpowanej policji, mafii czy własnemu interesowi.

Kolejna powieść Jamesa Ellroya napędzana wysokooktanową benzyną, w niepowtarzalnym klimacie Los Angeles lat sześćdziesiątych.

 

 

 

 

Pitbull Nowe Porządki

„Niedługo na Mokotowie będą nowe porządki. Będzie zabójstwo. I ja w tym zabójstwie będę brał udział. Ale mówię ci to tylko dlatego, że mi tego nie udowodnisz”.

Tak Tomasz Barbasiewicz „Babcia” (Bogusław Linda) rozpoczyna swoją rozgrywkę z młodym komisarzem Wolkowskim „Majami” (Stramowski). I na tej kanwie Patryk Vega opiera sequel doskonałego „Pitbulla”. Rasowa zabawa w policjantów i złodziei, ciąg dalszy.

„Nowe Porządki” celuje w gusta masowej publiki – uwielbiającej filmy gangsterskie, których bohater tapla się w brudzie naszym powszednim. W tą estetykę doskonale wpisał się pierwszy pełnometrażowy „Pitbull” i serial o tej samej nazwie.

Mamy jednak rok 2016 (premiera) i starzy bohaterowie są zmęczeni. Na scenę wkracza Majami i zapełnia ekran w 80%. Pozostała część to przestrzeń dla Lindy z jego legendarnym emploi twardziela. Tym razem w odcieniu „bo to zły człowiek był”.

Vega umie kręcić filmy. Postaci są wyraziste, akcja rwąca, realizacja chropowata i autentyczna. „Nowym Porządkom” brakuje za to spójności scenariusza. Film robi wrażenie zbioru scen, w których prym wiodą Stramowski i Linda, a dzielnie sekundują Ostaszewska, Dygant i Grabowski. Z drugiego planu fantastycznie wybija się Krzysztof Czeczot w roli zwichrowanego emocjonalnie bandziora.

 

Czarna Dalia – James Ellroy

Elizabeth Short próbowała zrobić karierę modelki lub aktorki, jak wiele jej podobnych dziewczyn w Los Angeles. Bywała widziana szwendająca się nocami z żołnierzami, podejrzewano ją o dorywczą prostytucję. Nieoczekiwanie dla siebie samej zrobiła karierę stając się zjawiskiem kultury masowej. Nie do końca tak, jakby tego sobie życzyła. Pośmiertnie.

Kultura masowa okrzyknęła ją Czarną Dalią. Niewyjaśnione morderstwo z makabrycznymi szczegółami i śladami tortur do dziś rozpala wyobraźnię. Jednym z tych, którzy napisali własny scenariusz do finału historii w postaci zwłok znalezionych na trawniku w Leimert Park 15 stycznia 1947 roku jest James Ellroy, wzięty autor opowieści w klimacie noir.

Historia Ellroya to opowiadanie od dwóch gliniarzach. Dwight „Bucky” Bleichert i Leland C. „Lee” Blanchard są do siebie podobni. Obaj są byłymi bokserami, obaj mają wybujałe ambicje i apetyt na karierę w LAPD. Zaplątani w historię Czarnej Dalii obaj próbują rozwikłać ją na swój własny sposób. Poznając szczegóły z życia Elizabeth Short, dwaj gliniarze wędrują własnymi ścieżkami z czarnych zaułków LA, po niebezpieczne speluny po meksykańskiej stronie granicy.

„The Black Dahlia” to pierwsza powieść Jamesa Ellroya i zarazem pierwsza z cyklu „L.A. Quartet”. Cykl ma niepowtarzalną atmosferę lat 40-ych i 50-ych w Los Angeles – wówczas miejsca pełnego niebezpiecznych zaułków, przestępczości i zdeprawowanej, brutalnej policji.

Opowiadana z punktu widzenia narratora i jednocześnie głównego bohatera, historia jma wiele zaskakujących momentów i zwrotów akcji. Pisana charakterystycznym, ciężkim językiem Ellroya książka nie stroni od rasizmu i wulgarności. To wyznacznik stylu autora i zarazem element nadający opowieści chropowatości czasów, w których się dzieje. Czasów, w których nie znano poprawności politycznej, murzyn nazywany był „czarnuchem” i „aswaltem” a ulice pełne „kurew” i „alfonsów”.

„Czarna Dalia” to powieść, dzięki której James Ellroy na stałe wpisał się na listę top amerykańskiej literatury. Kilka lat później przyćmi ją fenomenalny „L.A Confidential”, którego ekranizacja okaże się filmową perłą.

A sprawa „Czarnej Dalii”? Wciąż pozostaje nierozwiązana…

 

 

Złe psy, Po ciemnej stronie mocy – Patryk Vega

 Patryk Vega specjalizuje się w opisywaniu relacji: policja – bandyci. Ostatnia ze stron – społeczeństwo – z równą bodaj podejrzliwością co fascynacją wchłania opowiadania z pogranicza sensacji i patologii.

Zawód policjanta wzbudza nieustanne zainteresowanie a kolejne dokumenty, książki i filmy mają się dobrze choć wciąż zarzuca się im wtórność. Vega zdobył szacunek ludzi z „firmy”, co dobitnie pomaga mu poznawać nietuzinkowe historie z życia „funkcjonariuszy”.

Ladies and Gentleman – oto kolejna odsłona opowieści o ZŁYCH psach.

„Po ciemnej stronie mocy” sugeruje, że będzie to opowieść o złych porucznikach. O wtyczkach „Pruszkowa” w KGP czy zgorzkniałych funkcjonariuszach rodem z filmów Pasikowskiego. Nic z tego. Wśród interlokutorów znajdzie się paru prawdziwie porywczych chłopców, w większości jednak „Złe Psy” to ciąg dalszy historii ze świata obdrapanych komisariatów, zgłoszeń o znalezionych zwłokach i zapijaniu frustracji wódą. Vega nie wyprowadza czytelnika z ponurego stereotypu – praca policjanta to zajęcie zdecydowanie niewdzięczne, demolujące psychikę i życie osobiste.

Ciemna strona mocy to mrok jaki z czasem wypełnia głowę policjanta. Przyczyn, które powodują patologiczne zachowania wśród profesji zaufania publicznego można doszukiwać się między wierszami tej książki.

 

 

 

22 Jump Street

Sequel głupawego „21 Jump Street” czyli opowieść o dwóch przygłupich gliniarzach. Tym razem syjamscy idioci buszują na uniwersytecie szukając dealerów narkotyków. Sporo tu gagów parodiujących filmy akcji i poważne klasyki o policjantach. Panowie bawią się doskonale a z nimi półmózga widownia waląca na murowany hicior po obejrzeniu „21 Jump …”. W porównaniu z podobnymi filmami dziełko ma jednak swój urok i sporą dozę samokrytycyzmu. Najlepsza część filmu – zakończenie.