Dolina Zabójców – Leo Kessler

Listopad 1943 roku. Wermacht rozpaczliwie walczy na froncie wschodnim, siły niemieckie słabną. Alianci nie mają wątpliwości, że kres III Rzeszy jest bliski. W Teheranie mają spotkać się po raz pierwszy trzej przywódcy: F.D. Roosvelt, Churchill i Stalin.

Legenda nazistowskiej armii, Obersturmbannführer Otto Skorzeny planuje śmiałą akcję, która odwróci losy wojny. Doborowa grupa komandosów dotrze do Teheranu i zlikwiduje wielką trójkę.

Skorzeny powierza akcję najlepszym z najlepszych – kompanii Edelweiss, która wsławiła się już wykoanianiem misji specjalnych na tyłach Armii Czerwonej.

Kompania strzelców alpejskich pod dowództwem doświadczonego pułkownika Strummera musi dotrzeć do Persji przez rozległe tereny kontrolowane przez legendarnych asasinów.

„Dolina Zabójców” to kolejna z metra cięta powieść Leo Kesslera aka Charlesa Whtinga, trzecia z dziewięciu książek z cyklu „Edelweiss”.

W ciągu 47 lat pracy twórczej (1960-2007) Whiting napisał 350 książek. Jego tempo produkcji kolejnych „Bang-bang, thrills-and-spills”- jak sam je określał – powieści przygodowych. Z uwagi na tempo, jakie nadał swojej profesji – książka co miesiąc – wydawca doradził Whitingowi pisanie pod kilkoma pseudonimami. Najbardziej znany to właśnie Leo Kessler, autor przygód batalionu szturmowego SS „Wotan”.

Dolina Zabójców nie wybiega poza możliwości jednomiesięcznego literata – grubo ciosana sensacja obleczona w złowrogo eleganckie mudnury w kolorze feldgrau.

 

 

 

Taxi Teheran

Jafar Panahi we własnej osobie wozi taksówką osobliwych mieszkańców Teheranu. Chropowate zdjęcia nadają filmowi cech dokumentu, ale dokument to nie jest. Podobnie jak nie jest to komedia, choć początkowe kadry i rozmowy przypadkowych współpasażerów wydają się komiczne. Z czasem reżyser przemyca kolejne dygresje na temat sytuacji społeczno – politycznej Iranu „wkładając” je w usta swoich aktorów. Robi się poważniej, aż do ostatniego kadru.

Panahi stworzył kolejny film będąc skazanym na dwadzieścia lat aresztu domowego. W ten sposób reżim ukarał artystę za zbyt jawnie wyrażaną krytykę systemu. Klaustrofobiczna „klatka” taksówki jest tego najlepszym symbolem. Panahi symbolicznie uwięziony w kabinie taksówki nie może już pozwolić sobie na  daleko idącą szczerość, ledwie zaznaczając w uprzejmym wschodnim „small talk” prawdziwe bolączki swoich pobratymców.

„Taxi Teheran” to przede wszystkim ciekawe spotkanie ze społeczeństwem, które pełne jest sprzeczności i kolorytu.

 

Klient

Emad i Rana muszą opuścić zagrożone zawaleniem mieszkanie. Przeprowadzają się do nowego lokum, którego mieszkanką była kobieta uchodząca za rozwiązłą.

Sukcesja po moralnie dwuznacznej lokatorce okazuje się początkiem katastrofy. Rana zostaje napadnięta. Ślady na ciele szybko się goją, pozostają jednak rysy na duszy, o których nie łatwo zapomnieć w ciasnym obyczajowo irańskim społeczeństwie. Emad przechodzi psychiczną ewolucję od bierności po agresję i chęć zemsty. Dla bohaterki pragnącej zapomnieć o całym wydarzeniu działania męża są psychiczną torturą.

Obraz Asghara Farhadi’ego („Rozstanie„) głęboko wnika w obyczajowość Irańczyków. Film ma w sobie coś więcej niż tylko wiwisekcję egzotycznych dla Europejczyka uprzedzeń płciowych. Dramat małżeństwa Etesami to także uniwersalna myśl o głębokich bruzdach zadanych pogwałceniem fizycznego bezpieczeństwa.

 

Le passe

Kolejny, podobny w klimacie film Irańczyka Asghara Farhadi.Osadzony we francuskiej rzeczywistości emigrantów z Iranu film pozostaje w stylistyce poprzedniego filmu Farhadiego – „Rozstania”.

Dużo tu pasji i namiętności a zwrotów akcji pozazdrościłby z pewnością niejeden amerykański blockbuster. Nie są to jednak strzelaniny, porwania czy sceny bójek. Akcja „Przeszłości” toczy się niemalże w czterech ścianach, pomiędzy trzema osobami. Ahmed wraca z Iranu do Francji. Z lotniska zabiera go żona, wkrótce jednak dowiadujemy się, że to powrót jedynie w celu formalności rozwodowych. Marie mieszka już z nowym wybrankiem Samirem, właścicielem pralni. To początek skomplikowanych relacji pomiędzy bohaterami.

„Przeszłość” daje widzowi chwilę wytchnienia od filmów akcji i komedii romantycznych. Podobnie jak „Rozstanie” ma w sobie specyficzny i niepodrabialny klimat. I nie jest to temat łatwy do przełknięcia.

 

 

Rozstanie

Irański film nagrodzony deszczem wyróżnień. „Rozstanie” zrobi więcej dla Iranu, niż sztab politycznych PR-owców.

Nader i Simin są małżeństwem, które nie może dojść do porozumienia w sprawie wyjazdu lub pozostania w kraju.

Konflikt interesów powoduje separację, na skutek której w domu Nadera pojawia się religijna Razjeh. To początek kłopotów.

Mocą tej obyczajowej historii są niuanse w postawach i zachowaniu bohaterów. Zdumiony Europejczyk ogląda najpierw sceny życia nowoczesnego irańskiego małżeństwa, w którym przynależność do konserwatywnego społeczeństwa są zaznaczone jedynie kilkoma szczegółami. Później następuje powolne zanurzenie w tradycyjną obyczajowość – tak egzotyczną dla laickiej Europy. Akcja przynosi zderzenie kulturowe prowadzące do nieuchronnych zgrzytów na linii głównych bohaterów. Film stawia wiele pytań z pewnością fundamentalnych dla Irańczyków, zmagających się ze swoim „ja”. Dla nas to zadziwiający spektakl ze świata znanego przede wszystkim z doniesień politycznych na pierwszych stronach gazet.

 

Argo Wasza Mać

Gdy w 1979 roku Iran ogarnęła fala islamu, nikt kto przypominał przedstawiciela zachodnich cywilizacji nie był bezpieczny. Rozjuszony tłum opanował m.in. ambasadę USA. Uwięzieni w innej ambasadzie urzędnicy amerykańscy byli narażeni na zemstę tłumów w odwecie za niewydanie Szacha w ręce Chomeiniego.

„Argo” to autentyczny projekt, w którego powstanie zaangażowano dla większego realizmu m.in. Johna Chambersa, oscarowego twórcy charakteryzacji do „Planety Małp”. Argo stał się wielką mistyfikacją, mającą na celu wyrwanie z Iranu sześciu obywateli USA. Pod płaszczykiem tworzenia filmu klasy B w duchu Gwiezdnych Wojen, Amerykanie wykiwali strażników rewolucji.

Ben Affleck wycisnął z tajnej historii CIA film naprawdę niezły. Skonstruowana w stylu „heist movie” fabuła pokazuje misterne przygotowania do akcji, w którą nikt zdaje się nie wierzyć, pełne napięcie sceny akcji z kulminacyjną na lotnisku aż do happy endu. Całość byłaby niewiarygodną historyjką holywoodzkiego scenarzysty, gdyby nie fakt, że akcja „Argo” odbyła się naprawdę a jej główny wykonawca Tony Mendez, przez wiele lat musiał ukrywać swoje dokonania w teczce „Top Secret”. Sam Affleck wciela się w rolę Mendeza w świetny sposób, unikając swoich irytujących min „zbitego psa” z poprzednich filmów.